Annabelle Schouten schrijft erover in haar boek Hoe zit het nu echt. De ware aard van het kapitalisme: In 2004 werd Vendex KBB voor 1,3 miljard euro opgekocht door een aantal Amerikaanse private-equitybedrijven waaronder KKR. (...) KKR veranderde de naam in Maxeda en verkocht zo'n beetje alle winkels aan andere private-equitybedrijven. (...) Het bedrijf heeft op deze manier gouden bergen verdiend. Uiteindelijk heeft KKR er zeven keer het bedrag uitgehaald dat was geïnvesteerd. Daar komt bij dat het overgrote deel van de inleg geleend geld was. Die schuld schoof KKR heel handig door naar Maxeda, dat wil zeggen: naar de mensen die in de winkels werken.

Private-equitybedrijven worden officieel investeerders genoemd, maar in werkelijkheid parasiteren bedrijven als KKR op andere bedrijven. Ze onttrekken daar waarde aan voor zichzelf ten koste van de mensen die er werken. Het zou dus correcter zijn om te spreken van 'Parasite equity', merkt Schouten op. Door de parasieten is V&D met enorme schulden opgezadeld, waardoor het warenhuis nu zo'n moeite heeft om het hoofd boven water te houden.

Kamerlid Ronald van Vliet is bij mijn weten de eerste politicus die zich over dit schandaal durft uit te spreken: "Investeringsmaatschappij KKR, eigenaar van V&D, plundert het warenhuis en zal het 'compleet uitgekleed' achterlaten." Volgens van Vliet zijn investeringsmaatschappijen als KKR alleen bezig hun eigen zakken te vullen. "Ze komen binnen, en al op dag twee moet een bedrijf zijn eigen overname terugbetalen. Daarvoor moet geld geleend worden en het bedrijf bezwijkt onder de rentelasten. Vervolgens wordt het management ontslagen en gaat de nieuwe directie aan de slag met de Nilfisktheorie: alle dubbeltjes worden opgezogen en tot slot wordt de lege huls verkocht."

Frank Ruber, Van Vliet: 'Investeringsmaatschappij plundert V&D', 1Limburg 25/1/15
pingback

De salariskorting die V&D wil doorvoeren, mag juridisch helemaal niet. Arbeidscontracten zijn tweezijdige overeenkomsten die niet door een van de partijen kunnen worden veranderd. Werknemers die met een salarisverlaging worden geconfronteerd, hoeven dus niet zomaar akkoord te gaan. Ze kunnen naar de rechter stappen. V&D hoopt dat de dreiging van een mogelijk massa-ontslag of faillissement mensen zal afschrikken. Want in dat geval zal het concern in een sterfhuisconstructie belanden, waarna bij een doorstart alsnog de arbeidsvoorwaarden kunnen worden aangepast.

Niet te geloven zeg. Vroeger noemden we dit gewoon chantage. Waar is de vakbond in dit verhaal? "V&D wil geen onderhandelingen. Voor de vakbonden is het slikken of stikken", schrijft de Volkskrant. Ja hallo, V&D wil niet? Nee natuurlijk niet. Daar hadden we toch een vakbond voor? Om die onderhandelingen af te dwingen.

Nu domweg akkoord gaan met deze salarisverlaging in hoop op betere tijden, is het stomste wat je kunt doen. Waarschijnlijk is het uitstel van executie. Het bedrijf gaat echt niet ineens veel beter presteren en anders romen de parasieten het wel af. La Place is een prachtige formule, maar de mode-afdeling, daar moet nodig de bezem doorheen. Journaliste Sheila Sitalsing schrijft: doe die wild gebloemde wikkeljurken en driekwart leggings maar in de Zak van Max. Dit is wel een beetje overdreven, maar feit is dat het inkoopbeleid een heel stuk beter kan.

Nu een loonoffer accepteren en straks alsnog met een faillissement van je werkgever geconfronteerd worden, betekent een lagere WW-uitkering. Is er echt geen alternatief? Is dit een gevalletje TINA ('there is no alternative') waar je zoveel over hoort? Is het slikken of stikken?

Als je TINA hoort, moet je direct denken: Onzin! Er zijn altijd alternatieven. Alleen degene die TINA zegt, wil niet dat je daar over na gaat denken. In dit soort gevallen is een frisse blik nodig en je moet je even uit je vaste denkkaders wringen.

Omdat een salariskorting niets oplost, is stap 1 simpel: "we gaan niet akkoord", van stap 2 schrik je misschien even, maar het is belangrijk om onder ogen te zien en erger dan dit kan het niet worden: "ga maar failliet voor ons part". En dan komt de verrassing bij stap 3) "wij nemen het bedrijf wel over" en 4) "we kunnen het beter". Want wij zijn de specialisten op de werkvloer, in tegenstelling tot de hoge heren weten wij wel hoe we het warenhuis weer aantrekkelijk kunnen maken.

Moet je je voorstellen wat een goodwill je zou hebben. Werknemers die zulke bazen weerstaan en op eigen kracht verder gaan, dat spreekt tot de verbeelding. Veel mensen komen alleen al uit sympathie voor deze actie bij jullie winkelen. Stemmen met je euro, noem je dat.

Dat een bedrijfsovername door werknemers tot de mogelijkheden behoort, is bewezen. Het is vaker vertoond. Kijk bijvoorbeeld naar theefabriek Fralib. Vier jaar geleden dreigde levensmiddelenconcern Unilever de theefabriek Fralib in het Franse plaatsje Gémenos te sluiten en de productie naar Polen te verplaatsen. De werknemers kwamen in verzet. Ze bezetten het bedrijf. Met veel inspanning en doorzettingsvermogen en met hulp van de vakbond en de gemeente is het hen gelukt het bedrijf van Unilever over te nemen. Met hun eigen coöperatie SCOP T.I. zetten ze het theebedrijf voort en bewijzen ze dat werknemersbestuur mogelijk is.

Helemaal alleen kun je zo'n overname waarschijnlijk niet tot stand brengen. Fralib kreeg hulp van de vakbond en van de gemeente. Alleen al om de financiering rond te krijgen, heb je ondersteuning van buiten nodig. In Frankrijk hangen ze duidelijk minder aan het poldermodel dan hier. Samen heulen met de bazen is er daar niet bij. Een ouderwets activistische instelling plus een knap staaltje vernieuwend denken en lef: petje af voor deze bonden, en natuurlijk ook voor de gemeente.

Dus mensen van V&D: zoek elkaar op, want samen sta je sterk en sla jullie vakbondsbestuurders en de politici met dit voorbeeld om de oren. Dit willen wij ook.

Het verhaal van Fralib: Ons Fundament, ‘Dankzij collectieve aanpak hebben we Unilever laten buigen’

Over werknemersbestuur: WvI, Democratie op de werkplek: geen directeur meer nodig.