Waarom moet je niet geloven wat in de krant staat?
W
aarom kennen we nog steeds zoveel oorlog en conflict in de wereld? Wat is de oorzaak, de voedingsbodem van het bloedvergieten? Als je deze vraag aan mensen stelt, hoor je dat het vooral om macht en geld gaat.
1500 miljard euro gaat er jaarlijks om in de oorlogsindustrie. Voormalig Amerikaans president Eisenhouwer waarschuwde ons 50 jaar geleden al voor het gevaar van het militair-industrieel complex dat steeds meer een vinger in de pap krijgt bij regeringsbeslissingen.
Youtube,
Eisenhower warns us of the military industrial complex Jan.17, 1961 
pingbackMaar hoe krijgen overheden die oorlogen aan het publiek verkocht? Waarom gaan wij akkoord met bombardementen en alweer een nieuwe inval? Angst en verontwaardiging. We worden door de media bang en boos gemaakt. "We zijn in gevaar." Denk aan de boodschap na 11 september 2001. "Er is ergens een tiran of terreurgroep aan de macht die de bevolking uitmoordt. We moeten ingrijpen." Denk aan de reden waarom we in Syrië bombarderen.
De kernvraag zou telkens moeten zijn: klopt de informatie die we voorgeschoteld krijgen wel? Professor Hamelink geeft in zijn college
Waarom moet je niet geloven wat in de krant staat? een treffend voorbeeld. Ik heb het ook gebruikt in mijn workshop over
Valse Vlag operaties op de
alternatieve prinsjesdag.
Start 1e Golfoorlog
De 1e Golfoorlog kon starten omdat mensen verontwaardigd raakten over het verhaal van Nayirah al-Ṣabaḥ. Ze getuigde dat ze als vrijwilligster in een Koeweits ziekenhuis werkte en had gezien hoe Iraakse soldaten baby's uit couveuses trokken en op de koude vloer gooiden. Vreselijk.
President George Bush refereerde er in de weken daarop ten minste tienmaal aan. Uiteindelijk zeiden ten minste zes congresleden dat deze getuigenis voor hen genoeg was om vóór Amerikaans militair ingrijpen te stemmen waardoor een meerderheid ontstond. Zonder het verhaal van Nayirah zou de oorlog niet begonnen zijn. De trieste waarheid kwam jaren later aan het licht: haar relaas was van a tot z gelogen.
Wikipedia,
Golfoorlog van 1990-1991, Het bespelen van de publieke opinie pingbackNayirah was de dochter van de Koeweitse ambassadeur in de Verenigde Staten. Tijdens en na de inval woonde ze niet in Koeweit. Een pr-agentschap uit de Verenigde Staten heeft het filmpje met haar opgenomen.
Professor Hamelink verklaart het zo: natuurlijk maken machthebbers gebruik van propaganda om hun doelen te bereiken. Het is de taak van journalisten om de gegevens op waarheid te checken. Ze hadden alleen maar even naar het ziekenhuis in Koeweit hoeven bellen.
Zijn de journalisten dan de schuldigen? Nee, dat is te makkelijk. Wij als alert en kritisch lezerspubliek moeten de media scherp houden. Bij alle informatie dienen we ons af te vragen: klopt het wel?
De verraderlijke kracht van propaganda
Het kenmerk van succesvolle propaganda is de manier waarop het de niets vermoedende lezer of televisiekijker besluipt. Dat doet het door middel van terloopse negatieve opmerkingen, door relatief vluchtig tussen-de-lijnen-denken in recensies van boeken of films, of artikelen over wat dan ook, schrijft oud-journalist en hoogleraar Karel van Wolferen in zijn artikel
De verraderlijke kracht van propaganda.
Juist als wij er niet op bedacht zijn, als wij denken dat alles wat in de kranten te lezen is en op televisie verschijnt, niets anders is dan de realiteit kan pure propaganda zomaar binnenkomen en nestelt het zich in ons brein als passieve kennis. De aannames die het bevat zijn vervolgens niet meer vatbaar voor kritiek en discussie. Integendeel: we gaan die valse informatie met hand en tand verdedigen: "zo is het, ik heb het zelf gehoord."
Hedendaagse propaganda beantwoordt aan een behoefte. We willen politieke zekerheid dat we 'de goeden' steunen en 'de slechten' bestrijden. Maar zo simpel ligt het niet. Propaganda reduceert alles tot de eenvoudigheid die kenmerkend is voor stripboeken.
"Ten tijde van oorlogen sneuvelt de waarheid als eerste", zei de Griekse schrijver en soldaat Aischylos al in 500 v. Chr. Oorlog kan alleen bestaan op grond van leugens. Als we in vrede willen leven, zullen we daarop bedacht moeten zijn.
