In geen enkel opzicht lijkt de Chinese geneeskunde op de westerse. Wat anatomie, pathologie, diagnostiek en behandeling betreft verschillen de beide benaderingen als dag en nacht. De Chinese arts kijkt radicaal anders naar ziekte en gezondheid.
Chinese geneeskunde: 180 graden anders dan de onze
BLOG, 18/04/2016
Charlotte Stuart treating a patient with acupuncture
Nelson, New Zealand Foto: Wonderlane via Flickr CC BY 2.0
Nelson, New Zealand Foto: Wonderlane via Flickr CC BY 2.0
E
ergisteren was ik op de open dag van de Academie voor Chinese Geneeswijze Qing-Bai in Amersfoort. In één woord: geweldig. Ik heb genoten van een prachtige lezing waarin de westerse en de Chinese geneeskunde overzichtelijk naast elkaar werden gezet. De Chinese geneeskunst is al zo'n 5000 jaar oud. De onze bestaat slechts 350 jaar, maar we beleven het als de enig mogelijke kijk op ziekte en gezondheid. Doen we onszelf daarmee niet veel tekort?
Anatomie
De westerse geneeskunde is geïnteresseerd in de materiële werkelijkheid. Medische studenten snijden een overleden lichaam open en leren zo de structuren kennen die binnenin de mens verborgen zijn. Onder de microscoop worden de organen bestudeerd tot op het allerkleinste detail. We zijn nu zelfs zo ver dat we een cel in een laboratorium kunnen nabouwen. Op één ding na: 'hij doet 't niet'. Er zit geen leven in.
De Chinezen zijn niet zo geboeid door de inhoud van een cel, een orgaan of een lichaam. Zij bestuderen het leven zelf, de energie, de 'Qi'. De Chinese anatomie beschrijft niet de materiële, maar de energetische werkelijkheid: de meridianen, de energiebanen die door het lichaam lopen. Dat die echt bestaan wordt duidelijk als we bijvoorbeeld denken aan de symptomen van een hartinfarct. Pijn uitstralend naar de linkerarm, tot in de pink. Precies over het gebied waar de hartmeridiaan loopt.
Pathologie
Als je een westerse medische bibliotheek inloopt, vind je eindeloze rijen boeken over pathologie, waarin duizenden ziektebeelden zijn beschreven. Maar wat kom je in al die literatuur niet tegen? Een visie op gezondheid. Hoe kun je over ziekte schrijven als je niet weet wat gezondheid is? Voor de westerse geneeskunde ben je gezond als je op het gemiddelde zit. Maar neem de gemiddelde bloedsuikerwaarde. Die ligt nu veel hoger dan zo'n 50 jaar geleden. Zijn we wel zo gezond?
De Chinees zegt: "om te weten wat ziekte is, moet je eerst gezondheid bestuderen". Hoe leeft, beweegt, eet en verteert een vitaal iemand? Hoe loopt bijvoorbeeld de energie door het spijsverteringskanaal? Op welk moment van de dag kun je dus het beste eten? Wanneer is het energieniveau in de natuur het hoogst? Hoe laat kun je dus het beste opstaan? Enz. enz.
De Chinese arts maakt een totaalplaatje: de gezonde mensen is in balans met zijn omgeving. Als er verstorende invloeden zijn, wordt de vraag gesteld hoe je die het beste kunt opvangen.
Diagnostiek
Als je bij ons naar de dokter gaat, met laten we zeggen buikpijn, mag je 5 minuten je verhaal doen. Je krijgt een pijnstiller ofzo en de dokter zegt: "als u over 3 weken nog last hebt, komt u maar terug". 80% van de ziekten gaat vanzelf over, dus de dokter maakt een goede kans.
Als je toch terugkomt omdat de pijn niet weg is, zul je hoogstwaarschijnlijk worden doorverwezen voor een echo, CT, MRI, darmonderzoek en, als er niks gevonden wordt, uiteindelijk een kijkoperatie. De Chinese arts vindt dat een zwaktebod. Hij kijkt met al z'n zintuigen naar wat er aan de hand is: o.a. tong-, pols-, en gelaatsdiagnostiek. Geen apparaat komt ertussen. 'Zo binnen, zo buiten', is het uitgangspunt. Als er iets binnenin mis is, kun je dat aan de buitenkant zien.
Bij ons staat de chirurgie in hoog aanzien. In China staat dit specialisme onderaan de ladder. Als snijden nodig is, heb je heel veel over het hoofd gezien.
Behandeling
Ook de Chinese behandeling is 180 graden anders. In behandeling zit het woord 'hand'. De westerse geneeskunde maakt er alleen indirect gebruik van. Pillen of opereren zijn de voornaamste therapieën. De Chinese geneeskunde werkt met acupunctuur. Een techniek waarbij zeer dunne naaldjes worden geprikt op specifieke punten op het lichaam, afhankelijk van de diagnose. Deze naaldjes beïnvloeden de stroom van Qi en bevorderen het herstel van balans in lichaam en geest. Daarnaast zijn er: kruidengeneeskunde, tuina massagetherapie en qigong. Maar ook naar de voeding wordt gekeken, want goed eten is een belangrijke voorwaarde voor genezing.
Hoe vind je een goede acupuncturist? Hij of zij hoeft geen Chinees te zijn. Het vak wordt tegenwoordig ook uitgeoefend door westerlingen. Je kunt kijken of iemand bij een beroepsvereniging is aangesloten, dan heeft diegene een goede opleiding genoten, bijvoorbeeld bij Qing-Bai. Maar je kunt pas echt bepalen of de kwaliteit hoog is, door zelf een behandeling te ondergaan.
Migraine, rugpijn of een andere vervelende klacht? Al tijdens de acupunctuursessie zul je verbetering moeten ervaren. Een goede Chinese geneeskundige weet hoe je met Qi moet werken. Meer Qi op de juiste plaats geeft een gevoel van opluchting, wat je met een pilletje van huisarts of specialist meestal niet zomaar bereikt.
Vergeleken met wat we gewend zijn, is de Chinese zienswijze radicaal verschillend. Ik weet niet hoe het voor jou is, maar mij spreekt het heel erg aan. De WHO heeft eind jaren '70 een lijst opgesteld met klachten die heel goed met acupunctuur te behandelen zijn.
De volgende keer dat ik door zoiets wordt geplaagd, ga ik het maar eens uitproberen.
Schrijf een reactie
-
Han Nijdam 18 april
Oost en west groeien wel langzaam naar elkaar toe. De ontdekking van het belang van fasciabanen is hier een belangijk voorbeeld van.
https://www.anatomytrains.com/about-us/certified-teachers/tom-myers/