Niet alleen flexwerkers zijn de dupe van het kabinetsbeleid van de laatste jaren, ook de positie van thuiszorgmedewerkers wordt met de dag slechter. We lezen over massa-ontslagen en drastische loonsverlagingen in die sector.
Grove loondump in de thuiszorg
UITGELICHT, 06/05/2015
Actie 'Thuiszorg ViVa' Haarlem Foto: SP CC BY-NC-ND 2.0
D
e grootste thuiszorgorganisatie van Nederland TSN Thuiszorg (15.000 werknemers) gaat het loon van 4.300 werknemers tot maximaal 30 procent verlagen en 650 medewerkers ontslaan. Het bedrijf zegt geen andere keuze te hebben.
Vérian, een thuiszorgorganisatie in Apeldoorn wil het salaris van 600 medewerkers in etappes gaan verlagen van 12.65 euro per uur naar 10.81 euro per uur.
Onlangs gingen twee grote zorginstellingen al failliet: Thebe (2.000 werknemers) en Pantein/Vivent (1.750 werknemers). Thuiszorgorganisatie Zorgstroom Middelburg wil af van alle loondienstconstructies.
De 'alphahulpen' zijn volop aan het terugkeren. Dat zijn werknemers die geen pensioen en vakantiegeld opbouwen en weinig rechten hebben. Vijf jaar geleden werd zo'n sluiproute nog verboden. Maar de scherpe bezuinigingen en een vernieuwde Wet Maatschappelijke Ondersteuning 2015 zouden zulke constructies weer mogelijk maken.
Vanzelfsprekend zijn deze ontwikkelingen ook niet bevorderlijk voor de kwaliteit van de zorg. Naast de medewerkers, hebben ook de cliënten -hulpbehoevende ouderen, chronisch zieken en gehandicapten- eronder te lijden.
Werkgevers
Wie is verantwoordelijk voor deze verschrikkelijke loondump en dit verlies aan rechten? Werkgevers? Zij wassen hun handen in onschuld. Ze lijden fors verlies en ze kunnen niet anders dan dat afwentelen op hun personeel, zeggen ze. Sorry mensen, vanaf volgende maand krijgt u 30% minder voor hetzelfde werk. We staan met ons rug tegen de muur. Overmacht.
Waarom moeten de uitvoerende medewerkers die toch al een karig salaris hebben, alle lasten dragen?
Maar het is wrang dat de mensen die de zorg leveren er zo fors op achteruit gaan, terwijl op kantoor iedereen wordt ontzien. De mensen aan de top van het bedrijf gaan ook geen cent minder verdienen. Waarom moeten de uitvoerende medewerkers die toch al een karig salaris hebben, alle lasten dragen?
Mensen begrijpen er niks van. Toen werknemers bij V&D 5,8 procent salaris moesten inleveren stonden de kranten er bol van.
Maar thuiszorgmedewerkers moeten maar liefst 30 procent inleveren en daar staat geen enkele werkgarantie voor de toekomst tegenover. De media reageren amper, terwijl zich een waar slagveld in de zorg voltrekt.
Gemeenten
Waar komen die forse verliezen bij de thuiszorgorganisaties eigenlijk opeens vandaan? De marktwerking die in de zorg is ingevoerd, zorgt ervoor dat bedrijven met elkaar concurreren om opdrachten van de gemeente. Gemeenten selecteren onvoldoende op kwaliteit. Ze kijken uitsluitend naar de prijs en bieden wurgcontracten aan. Gemeenten betalen veelal minder voor thuiszorg dan het kost. In ruim kwart van de gevallen ligt het uurtarief dat Nederlandse gemeenten betalen onder de kosten van een uur huishoudelijke hulp, zo blijkt uit een studie van adviesbureau Berenschot.
Gemeenten betalen minder voor thuiszorg dan het kost
Gemeenten zouden in hun aanbesteding moeten afdwingen dat zorgaanbieders de CAO voor huishoudelijke hulp respecteren. Doen ze dat niet, dan zijn ze medeschuldig aan loondump, zegt Marian Beldsnijder, onderhandelaar en bestuurder thuiszorg bij FNV Zorg & Welzijn. Zelf moeten gemeenten reële tarieven betalen, om te voorkomen dat thuiszorgorganisaties in het nauw komen, stelt het vakbondskaderlid.Zij vindt dat gemeenteraden scherper op hun controlerende rol moeten kruipen en niet klakkeloos alles van hun wethouder moeten aannemen. Kijken gemeenten nu niet verder dan hun neus lang is, dan komen ze een deel van de ontslagen huishoudelijke hulpen op termijn weer tegen aan het loket van de sociale dienst.
Op rijksniveau is een Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) in de maak, die regelt dat gemeenten de CAO eerbiedigen bij hun inkoopbeleid. Volgens Beldsnijder is het van groot belang dat de AMvB er snel komt. De maatregel werpt een dam op tegen de huidige ratrace. Zij voorkomt dat werkgevers in de zorg worden geconfronteerd met kosten die zij niet kunnen dragen en tevens dat arbeidsvoorwaarden verder onder druk komen te staan.
Landelijke overheid
Gemeenten nemen geen verantwoordelijkheid voor het lot van hun eigen burgers. Ze halen hun schouders op. Zij wijzen op hun beurt ook weer naar een ander: de landelijke overheid. Die heeft de verantwoordelijkheid voor de zorg knap doorgeschoven door de zogenaamde decentralisatie.
De decentralisatie van overheidstaken naar gemeenten is al een aantal jaren geleden begonnen. Het kabinet heeft er afgelopen jaar nog een schepje bovenop gedaan. Gemeenten zijn volledig verantwoordelijk geworden voor de jeugdzorg, de langdurige zorg en de thuiszorg.
Tienduizenden mensen in de zorg verliezen hun baan of een groot deel van hun inkomen
Je zou zeggen wat maakt het uit. Of de landelijke of de plaatselijke overheid dit nu regelt, als het maar goed gebeurt. Het stiekeme is dat tegelijk met de overheveling van taken de gemeenten te maken kregen met budgetkortingen, tot wel 30%. Want 'de staatsschuld is te hoog en dus moet er bezuinigd worden'. We kunnen het mantra wel dromen. Vervolgens kunnen gemeenten niet meer rondkomen en nu zoeken zij overal naar manieren om te bezuinigen. Dit is er eentje van en die gaat over de ruggen van hardwerkende, toch al onderbetaalde vrouwen en mannen in de zorg. De thuiszorgsector weet waar ze moet zijn: bij de landelijke overheid. Om precies te zijn bij staatssecretaris Van Rijn, de eindverantwoordelijke voor dit beleid. Hij vindt het massaontslag en de loonsverlagingen 'ongelofelijk zuur voor de medewerkers'. Maar erg onder de indruk is hij niet, want hij vindt tegelijkertijd dat de zorgverschuiving 'beheerst is verlopen'.
De FNV vindt dat staatssecretaris van Rijn hoognodig moet ingrijpen en heeft hem een eisenbrief gestuurd.
Hier staat onder meer in beschreven dat de bezuinigingen op de thuiszorg moeten stoppen. Als de staatssecretaris geen gehoor geeft aan de eisenbrief dan zullen de collectieve acties in de zorg verder worden uitgebreid.
Tienduizenden mensen die in de zorg werken, verliezen hun baan of een groot deel van hun inkomen. Ook hun cliënten zijn de dupe van de bezuinigingen. Wees solidair met de mensen in de zorg. Red de zorg.
Schrijf een reactie