Geld is een ingenieuze uitvinding: je kunt het ruilen voor bijna alles. Daarom willen we er maar al te graag meer van hebben. Geld is ook goed voor de economische groei en het stelt ons in staat om nuttige investeringen te doen. Wat is dan het probleem?
Fundamentele fout in het hart van ons geldsysteem
VIDEO, 09/03/2015
Fundamentele fout in ons geldsysteem, © MonNetA
S
tel je voor dat een genereuze investeerder je de keuze geeft: òf je krijgt een jaar lang iedere week 10.000 euro òf je krijgt in de eerste week 1 cent, die elke week verdubbelt gedurende een heel jaar, d.w.z. 52 weken lang. Welke optie zou je kiezen? Exponentiële groei
Om dat te kunnen bepalen, moeten we even rekenen natuurlijk. De eerste berekening is eenvoudig: aan het einde van het jaar zou je 520.000 euro hebben. Maar wat is het resultaat van de tweede optie? In week 1 heb je 1 cent, in week 2 heb je er 2, in week 3 heb je 4 cent, in week 4: 8 cent. In week 8 heb je 1,28 euro. Dat schiet niet op, terwijl je bij de eerste optie toen al 80.000 euro had. In week 21 zit je op 10.000 euro, evenveel als het weekbedrag bij optie 1.
Maar na 26 weken ga je optie 1 overtreffen. Dan heb je 335.500 euro. Een week later is het al 2x zoveel: 671.000 euro. Hoeveel is die ene cent gegroeid na 52 weken? In week 52 zou je de rijkste persoon op aarde zijn met 22 biljoen euro op je naam. Ongelofelijk! Dan heb je 10x meer dan het BNP van Duitsland van 2,5 biljoen euro.
Dit is exponentiële groei en dat is voor ons heel moeilijk voor te stellen. De curve stijgt eerst langzaam, maar na verloop van tijd gaat die stijl omhoog.
We hebben ervaring met natuurlijke groei. Die ontwikkelt eerst snel om daarna te vertragen en tenslotte helemaal te stoppen. Lineaire groei begrijpen we ook. In dat geval groeit de economie met gelijke, absolute grootheden.
Het probleem zit verborgen in het geldsysteem zelf
Geld wordt gedekt door economische groei, uitgedrukt als 'Gross Domestic Product' of GDP (Bruto Nationaal Product). Maar financiële bezittingen groeien sneller dan de reële economie. Een reden hiervoor is rente en de herinvestering van deze winst, het zogenaamde samengestelde rente effect. Bij een rentepercentage van 3,5% verdubbelen financiële bezittingen elke 20 jaar in waarde. Bij 7% elke 10 jaar. Een voorbeeld: Economische groei in Duitsland begon in 1948 met de introductie van de D-mark. Financiële bezittingen zijn sindsdien exponentieel gegroeid. De reële economie kan dat bij lange na niet bijhouden. De volgt meer een natuurlijke of in het beste geval een lineaire lijn. Het gevolg is dat geld niet langer gefundeerd wordt door echte productiviteit. Na 60 jaar, in 2008 ontstond er dan ook een crash. Het probleem zit verborgen in het geldsysteem zelf, de volgende crisis is onvermijdelijk.
Verborgen rente
Maar hoe wordt rente betaald? De meeste mensen denken dat je alleen rente betaalt als je een lening hebt. Ze staan er niet bij stil dat de rente die een producent betaalt, bijvoorbeeld over een lening die hij heeft om bepaalde machines te kunnen kopen, altijd in het product dat hij levert verrekend zit.
Op deze manier zit er een stuk rente in de prijs van ieder product. Zelfs in de prijs die we betalen voor melk, brood en eieren. Gemiddeld bevat de prijs voor drinkwater 15% rente. Huur bevat meer dan 50% kapitaalkosten. Gemiddeld gaat tenminste 30% van alle uitgaven die we doen naar rentebetalingen.
Systematische redistributie van vermogen
Wie profiteert er van rente? Iedereen die spaart of investeert, ontvangt rente. Omdat hij niet over z’n geld kan beschikken maar het heeft uitgeleend. De rentekosten omvatten de uitvoeringskosten van de bank, een aanpassing voor inflatie, een risicopremie en een stimulans voor spaarders om hun geld beschikbaar te stellen. Iedere spaarder is blij omdat hij rente verdient. Als de rente die hij ontvangt meer is dan hij aan rente betaalt, heeft hij geld verdiend. Maar we vergeten de verborgen rente in prijzen mee te rekenen.
Als we de Duitse bevolking in 10 gelijke delen verdelen, blijkt dat de 80% armsten van hen meer rente betalen dan ze ontvangen. Voor de volgende 10% maakt het niet uit: betaalde en ontvangen rente wegen tegen elkaar op. Als je nauwkeuriger kijkt, blijkt dat de middenklasse de meeste rente betaalt. Alleen de rijkste 10% verdienen aan dit systeem. Zij ontvangen 60% van alle betaalde rente, d.w.z. passief inkomen dat niet het resultaat is van hard werken.
Vergelijking van betaalde en ontvangen rente per groep huishoudens, verdeeld van arm naar rijk. Geel: betaalde rente. Zwart: ontvangen rente. De 80% armsten betalen veel meer rente dan ze ontvangen. De daaropvolgende rijkste 10% betaalt evenveel als ze ontvangt. De top 10% ontvangt veel meer rente dan ze betaalt.
Het geldsysteem leidt tot een systematische redistributie van de meerderheid van de bevolking naar een kleine vermogende minderheid. Het grootste deel van de rentelast drukt op de middenklasse. Banken profiteren van ieders schuld. Hun doel is om geld met geld te verdienen.
Meer nadelige gevolgen van ons geldsysteem
In 2011 was de totale waarde van alle goederen en diensten wereldwijd 70 biljoen dollar. Maar de aandelenmarkt had een additionele omzet van 63 biljoen, de derivatenmarkt ongeveer 708 biljoen en de geldmarkt 1.007 biljoen dollar. De financiële markten zijn vele malen groter dan hun basis, het wereldwijde bruto nationaal product.
Nog meer nadelig gevolgen van ons geldsysteem zijn inflatie, een continu groeiende schuld en het niet aflatende streven naar groei.
Herontwerp van het geldsysteem
Ons geldstelsel is niet gebaseerd op natuurwetten, het is uitgevonden door mensen. Daarom kunnen we ons geldsysteem ook herontwerpen. Zonder samengestelde rente en de noodzaak van voortdurende groei en zonder de redistributie van geld in het voordeel van de rijken. De belangrijke vraag is: kunnen we dit voor elkaar krijgen? En zo ja, hoe?
Ander geld is mogelijk
Voor meer informatie kijk op MonNetA
Voor NL info, kijk op Stro
Voor voorbeelden, lees Eier: boost voor de Brabantse economie en De Dam laat zien dat geld anders kan
Voor NL info, kijk op Stro
Voor voorbeelden, lees Eier: boost voor de Brabantse economie en De Dam laat zien dat geld anders kan
Schrijf een reactie
-
maup 9 maart
en wat hier nog bij komt is dat al het geld in circulatie
rente dragen de schuld isdus