Oprichters vd Dam, staand vlnr. Andreas van Rooijen, Christine Gardner, Hermann Matieschek, Cas Bouhof, Arie Smitskamp. Zittend vlnr. Harry te Riele, Bob Bennink
H
et is mogelijk om wijn, gebak, boerenstreekproducten en cadeauartikelen in Dam af te rekenen. Je kunt al ontbijten, lunchen of koffie drinken voor Dam. Financieel, juridisch en ICT-advies het kan allemaal in Dam. Een schoonheidsbehandeling, coaching, kunst leasen of kopen, een vergaderruimte of een werkplek huren? Dam.
Steeds meer ondernemers gaan om. Een renteloos krediet, een mooi netwerk van gelijkgestemden (met gratis advertentiemogelijkheden) voor meer omzet, en bouwen aan de lokale welvaart: dat wil toch iedereen? Een motivatie die je ook steeds vaker hoort: onafhankelijker willen zijn van de banken. Want het vertrouwen in die sector is de afgelopen jaren niet zonder reden drastisch geslonken. De banken hebben er een potje van gemaakt.
Verdienmodel
Hoe organiseer je zo’n eigen munt? Daar komt een hoop bij kijken. Hoe zorg je dat het Dam-project succesvol is en blijft? Hoe manage je het groeiproces? Ik had een gesprek met Harry te Riele, initiator van de Dam en hij legde de aanpak uit.
De Dam werkt volledig met vrijwilligers. Daar zit een gedachte achter: economische experimenten kun je het beste ‘lean and mean’ houden. Dan is er geen financiële druk en het risico blijft klein. Je kunt op deze manier zelfstandig opereren. Als je gaat voor subsidies en/of externe financiers krijgen gulle gevers misschien al snel een grote vinger in de pap. Financiers eisen rendement, subsidieverstrekkers stellen ook zo hun voorwaarden. Door met onbetaalde krachten te werken blijf je onafhankelijk en kun je de instapkosten voor de deelnemers ultralaag houden.
Toen de initiators in hun omgeving bekend maakten dat ze Dam wilden gaan opzetten, werd hun vaak gevraagd wat het verdienmodel was? “Verdienmodel?” is de reactie. “Sommige dingen zijn zo belangrijk, die moeten gewoon gebeuren.” Aan winst maken wordt helemaal niet gedacht.
“Sommige dingen zijn zo belangrijk, die moeten gewoon gebeuren.”
De oprichters hebben een ideaal: wat er mis is weten we wel, we willen er nu iets aan doen. De impact is misschien nog bescheiden, maar het is onze bijdrage ten dienste van de samenleving als geheel. De zes personen die de Dam oprichtten, hebben - naast alle tijd die ze erin steken - allemaal een renteloze lening gestort van 500 euro. Daarmee kon de eerste periode doorgekomen worden.
De Dam draait momenteel voor 4.000 euro per jaar. De voornaamste kosten zijn de verzekering voor de bestuursleden en (secured) hosting op twee servers: één voor banking en één voor het mailverkeer. Op termijn als het netwerk groter wordt, zullen de inkomsten voor Dam toenemen. Deelnemers die in de plus staan, dragen iedere maand 1% van hun saldo af en met elke transactie verdient de organisatie 0,07 Dam. Ook zijn er donaties van mensen die het project een warm hart toedragen.
Plezier
Mensen houden het alleen vol om iets voor niks te doen, als ze het echt leuk vinden. Dus daar wordt op gelet: plezier is de grootste motivator. De Damorganisatie bestaat momenteel uit een kerngroep van plm. 11 personen die de koers uitzetten. Rondom het kernteam staat nog een groep van plm. 20 personen die allerlei bijkomende taken verrichten. De kerngroepleden hebben zich gecommitteerd om 1 dag per week voor Dam te werken.
Plezier is de grootste motivator
Die kerngroep van Dam is relatief groot omdat het belangrijk is dat het werk verdeeld wordt. Niemand is overal goed in. In het kernteam zijn veel verschillende competenties aanwezig: een marketing deskundige, iemand voor de pr en de communicatie, iemand voor de ICT, een bankier, een jurist, etc. Ook kun je met een grotere groep elkaar opvangen als het tegen zit. Iedereen heeft weleens een periode dat het privé of zakelijk druk is. Het is fijn als een ander lid jouw taken even over kan nemen. Als je het bij Dam even niet ziet zitten, helpt een mede-Dammer je uit de put.
Als je met een smallere basis werkt, bijvoorbeeld zo’n parallel geldsysteem aanstuurt met één of twee personen, kan het project stuklopen, omdat een organisator met een burn-out op de bank terecht komt en er niemand is om hem of haar te vervangen.
Verder moet er soms ineens iets heel snel gebeuren. De pers belt bijvoorbeeld: kunnen we vanmiddag komen filmen? of: kan er vanavond iemand te gast zijn in dit of dat programma? Snel gaat er dan een whatsappje rond in de kerngroep en er is altijd wel iemand in de gelegenheid om het op te pakken.
Je krijgt voor je Damwerk weliswaar niet betaald, maar je verdient er wel wat anders mee: de Dam activiteiten stralen op je af. Mensen vinden het interessant dat je je voor de Dam inzet: het helpt je aan lokale inbedding, aan naamsbekendheid en daarmee soms aan nieuwe opdrachten.
Zwermen
Op dit moment loopt de Dam zo goed dat mensen zich spontaan aanmelden om te helpen. Omdat de organisatie groter wordt, is daar een organisatievorm voor bedacht: zwermen, een soort ‘zelfsturende teams’. Dat resulteert in een decentrale, niet hiërarchische organisatiestructuur.
Een zwerm pakt een thema of onderwerp naar eigen keuze. Iemand neemt de ‘lead’ met een klein groepje mensen waar hij of zij graag mee samenwerkt. De zwerm werkt zelfstandig een idee uit en gaat al discussiërend aan de gang. De rest van het Dam team steunt met hand- en spandiensten. De kerngroep Dam (inclusief stichtingsbestuursleden) spart met de initiatiefnemers, waakt voor al te grote ontsporingen en helpt met kaders, kennis en lol.
Op dit moment zijn er zwermen actief voor verschillende branches: voor de kunstensector, voor energie, voor voeding. Ze werken plannen uit hoe je ondernemers in die sectoren gaat benaderen. Hoe kun je ze geïnteresseerd krijgen in Dam? Eén keer langs gaan is niet genoeg. De Damvrijwilligers denken met bedrijven mee: wat moet er gebeuren wil je een rekening bij ons openen? Welke andere ondernemers zou je in het netwerk willen zien voordat je je aansluit?
De Dam denkt ook aan uitbreiding. Het gebied Schiedam/Delft/Den Haag ligt in het vizier. Dit zou een logisch vervolg zijn. Op dit moment wordt een zwerm gevormd die de plannen voor deze regio zal gaan uitwerken.
Meedoen
Als je interesse hebt in Dam kun je overwegen
een rekening te openen. Deze mogelijkheid staat voor iedereen open, ook als je niet in Rotterdam woont. Als je mee wilt werken aan de organisatie en/of in je eigen regio aan de slag wilt met dit concept kun je
contact opnemen. Als je dezelfde monetaire keuzes maakt als Dam, staat het kernteam voor je klaar. De e-mailadressen en telefoonnummers staan op de website.
Ook ben je welkom op een Dam event. Op
Rotter-dam worden ze aangekondigd. Dam-evenementen zijn niet alleen gezellig, je kunt er ook je vragen kwijt en een groot aantal Dam'mers ontmoeten, waardoor je geïnspireerd raakt en vast zin krijgt om je aan te sluiten.
De Dam: een prachtig project dat uitbreiding/navolging verdient. Wellicht tot ziens bij Dam.
Dit artikel is tot stand gekomen op basis van een gesprek met Harry te Riele, initiator van de Dam.
Meer
Op de
website van de Dam kun je veel informatie vinden. Kijk vooral ook naar het filmpje op de homepage. Daarin vertellen ondernemers waarom zij meedoen met de Dam.
Hier kun je artikelen lezen die over de Dam zijn verschenen in de media.
